บ้านบางกะจะ หมู่ ๑ ตำบลบางกะจะ อำเภอเมืองจันทบุรี จังหวัดจันทบุรี “พระยาตากพักทัพ พระยอดธงวัดพลับเก่าแก่ แหล่งแร่อัญมณี”

ประวัติความเป็นมา

หมู่บ้านเก่าแก่ ชุมชนชาวไทยเชื้อสายจีน ที่คงวิถีชีวิตดั้งเดิม มีประเพณีที่น่าสนใจ ทั้งเทศการกิจเจ เทศการทิ้งกระจาด การไหว้เจ้า เนื่องจากมีศาลเจ้าถึง ๓ ศาล รวมถึงประเพณีตักบาตรเข้าพรรษา และออกพรรษา ที่ปฏิบัติสืบต่อกันมายาวนานกว่าร้อยปี ที่มีผู้คนจากทั่วทุกสารทิศ มาร่วมทำบุญกันเป็นจำนวนมาก

ชุมชนจีนตั้งแต่สมัยอยุธยาตอนกลาง เป็นที่ตั้งทัพของสมเด็จพระเจ้าตากสิน และเป็นแหล่งพลอยที่มีชื่อเสียงของโลก โดยเฉพาะบุษราคัม มีการสันนิษฐานว่าเมื่อเขาพลอยแหวนระเบิด ทำให้แร่รัตนชาติไหลเป็นสายลงมากระจายอยู่ทั่วหมู่บ้าน และริมคลองบางกะจะ จนคนเฒ่าคนแก่เล่าว่าเพียงขุดดินปลูกตะไคร้ก็เจอพลอยแล้ว

วัดพลับ

วัดที่ตั้งชื่อตาม “ต้นพลับ” ที่ออกผลสีเหลืองทอง มีสิ่งสำคัญ เช่น ศาลสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช หอไตรกลางน้ำ เจดีย์กลางน้ำทรงระฆังคว่ำ วิหารไม้ทรงจัตุรมุข ภายในเป็นที่ประดิษฐานพระพุทธรูปปางทุกรกิริยา พระปรางค์ที่บรรจุพระยอดธง หรือพระยอดธงกู้ชาติ เรือยาวหม่อมหัวเขียว พระเมรุโบราณสำหรับเจ้านายในอดีต บ่อน้ำศักดิ์สิทธิ์ที่ผุดจากใต้ดิน ซึ่งนำมาเป็นน้ำพระพุทธมนต์ในพระราชพิธีราชาภิเษก

ตลาดทุบหม้อ

ตลาดนัดย้อนยุคที่มีบรรยากาศปลายสมัยกรุงศรีอยุธยาต่อเนื่องถึงต้นกรุงธนบุรี เพื่อให้อิงกับประวัติศาสตร์สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชทรงมาพักแรมที่นี่ ตั้งอยู่ในวัดพลับ โดยเปิดบริการเฉพาะวันเสาร์ –อาทิตย์ จึงเป็นศูนย์รวมผลิตภัณฑ์พื้นบ้านทั้งของกินของใช้ และของที่ระลึก

ถนนบางกะจะ

ถนนสายเล็กซึ่งในหลวงรัชกาลที่ ๕ เคยเสด็จประพาส เมื่อ ๕๐ ปีก่อน เป็นแหล่งค้าพลอยที่สำคัญ โดยชาวบ้านจะขุดพลอย ค้าพลอย เจียระไนพลอย จนกล่าวกันว่า “มีพลอยสวยเหมือนมีลูกสาวสวย” เพราะพ่อค้าแม่ค้ามารอซื้อพลอยถึงปากหลุมพลอยเลยทีเดียว ต่อมาได้จัดตั้ง “ศูนย์ส่งเสริมอัญมณีและเครื่องประดับจันทบุรี” ขึ้น เพื่อเป็นแหล่งซื้อขายพลอยระดับโลก

ร้านพลอยเจตนามณี

แม้ถนนบางกะจะลดบทบาทการเป็นแหล่งพลอยลง แต่ยังมีบ้านช่างฝีมือเจียระไนพลอยและร้าน “เจตนามณี” ที่ทำธุรกิจขายพลอยจนถึงออกแบบและจำหน่าย มีราคาหลักพันถึงหลักล้านโดยเฉพาะบุษราคัมที่มีชื่อเสียงที่สุด สตาร์บุษ (Golden star) และแบลคสตาร์ (Black star) ซึ่งเมื่อต้องแสงไฟจะปรากฎแฉก ๖ แฉก รวมทั้งเขียวส่องหรือมรกต  

อาหารท้องถิ่น

“ก๋วยเตี๋ยวผัดยายลั้ง” ที่ตั้งชื่อตามผู้คิดสูตรจำหน่ายคนแรก คือ อาม่ากิมลั้ง แซ่เตียว ที่ขายมายาวนานกว่า ๘๐ ปี ปัจจุบันมีจำหน่ายกันอย่างแพร่หลายในชุมชน จึงใช้ชื่อว่า “ก๋วยเตี๋ยวผัดน้ำกุ้ง” แทน  “ขนมครกน้องแดง” สูตรดั้งเดิมที่ใช้กะทิสด โรยใบกุ้ยช่าย ใช้ใบตองเป็นภาชนะ และเตาถ่านที่ช่วยให้ขนมมีกลิ่นหอม เปิดขายมาเกือบ ๒๐ ปีแล้ว รวมทั้งข้าวทะเลห่อใบบัว ติ๋งหนืด ขนมเบื้องญวน ฯลฯ

ผลิตภัณฑ์ชุมชน

ขนมจากทุเรียน  ขนมฝอยมรกต ขนมทองหยิบ  พรมเช็ดเท้า รองเท้าแตะผ้า   แหวนเงิน กล้วยตาก บานาน่าชิพ  น้ำสมุนไพร ขนมไข่

ข้อมูลติดต่อ

บ้านบางกะจะ หมู่ ๑ ตำบลบางกะจะ อำเภอเมืองจันทบุรี จังหวัดจันทบุรี  

คุณเจตนา กีรติโภฌานันท์ โทร. ๐๙๒ ๗๐๕ ๓๓๔๔