ศุภชัย ปลัด อว. ย้ำ AI ต้องใช้ด้วยจริยธรรม เปิดเวที Thailand Forum ชี้อนาคตนักวิจัยไทยสู่ Super Researcher
“ศุภชัย” ปลัดกระทรวง อว. เปิดเวที “Thailand Forum on Ethical Implications of AI in Research” ขับเคลื่อนมาตรฐานจริยธรรมงานวิจัยไทยด้วย AI
เมื่อวันที่ 3 กันยายน 2568 กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) โดย สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ร่วมกับเครือข่ายการพัฒนาและส่งเสริมมาตรฐานและจริยธรรมการวิจัย จัดการประชุมเสวนาระดับชาติ “Thailand Forum on Ethical Implications of AI in Research” ณ โรงแรมอีสติน แกรนด์ พญาไท กรุงเทพมหานคร
ภายในงานได้รับเกียรติจาก ศ.ดร.ศุภชัย ปทุมนากุล ปลัดกระทรวง อว. เป็นประธานเปิดงานและบรรยายพิเศษ หัวข้อ “จริยธรรมการวิจัยในกระทรวง อว.” พร้อมด้วย ดร.วิภารัตน์ ดีอ่อง ผู้อำนวยการ วช. กล่าวต้อนรับและชี้ทิศทางการขับเคลื่อน AI in Research, ดร.อัณณ์ณิชา โตกิจกล้าธวัฒน์ ที่ปรึกษาด้านระบบวิจัย วช. กล่าวรายงานการจัดงาน โดยมีผู้บริหาร นักวิจัย นิสิตนักศึกษา และผู้แทนสถาบันอุดมศึกษา เข้าร่วมอย่างคับคั่ง
ศ.ดร.ศุภชัย ปทุมนากุล กล่าวว่า “เทคโนโลยี AI ได้เพิ่มความซับซ้อนให้กับมิติของจริยธรรมการวิจัย โดยเฉพาะในด้านข้อมูลและการวิเคราะห์ นักวิจัยจึงจำเป็นต้องมี AI literacy เพื่อใช้ AI อย่างมีประสิทธิภาพ โดยไม่ขัดต่อหลักจริยธรรม เป้าหมายคือการพัฒนา Super Researcher ที่สามารถผสานศักยภาพของ AI และจริยธรรมได้อย่างสมดุล”
ดร.วิภารัตน์ ดีอ่อง กล่าวว่า “AI กำลังเปลี่ยนโลกการวิจัยอย่างรวดเร็ว แม้เปิดโอกาสใหม่แต่ก็มาพร้อมความท้าทายด้านจริยธรรม วช. จึงกำหนดยุทธศาสตร์ภายใต้กรอบคณะกรรมการส่งเสริมและสนับสนุนจริยธรรมการวิจัยของประเทศ และเครือข่าย TH-RIN เพื่อให้การใช้ AI โปร่งใส เป็นไปตามกฎหมาย และมุ่งเน้นงานวิจัยเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน”
ดร.อัณณ์ณิชา โตกิจกล้าธวัฒน์ กล่าวเสริมว่า “AI สร้างความกังวลทั้งเรื่องความโปร่งใส ความเป็นกลางของอัลกอริทึม และการคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล จึงจำเป็นต้องมีแนวทางการใช้ AI ที่ชัดเจนและมีความรับผิดชอบ เพื่อยกระดับมาตรฐานจริยธรรมการวิจัยไทยให้สอดคล้องกับหลักสากล”
นอกจากนี้ยังมีบุคคลสำคัญร่วมงาน ได้แก่
- นางสาวสุณีย์ เลิศเพียรธรรม รองปลัดกระทรวง อว.
- นางสาววราภรณ์ รุ่งตระการ รองปลัดกระทรวง อว.
- ศ.นพ.ยง ภู่วรวรรณ หัวหน้าศูนย์เชี่ยวชาญเฉพาะทางด้านไวรัสวิทยา คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- ศ.กิตติคุณ นพ.สุทธิพร จิตต์มิตรภาพ ประธานคณะกรรมการพิจารณางบประมาณด้าน ววน. ประจำปี 2569 และประธานคณะทำงานที่ปรึกษาเพื่อการพัฒนาศูนย์รวมผู้เชี่ยวชาญ (Hub of Talents) และศูนย์กลางด้านความรู้ (Hub of Knowledge)
- ศ.ดร.ไพศาล กิตติศุภกร จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- ศ.ดร.สุภา หารหนองบัว มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
- ศ.ดร.ปังปอนด์ รักอำนวยกิจ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- ศ.ดร.ณัฐดนัย หาญการสุจริต มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตรฺ
กิจกรรมภายในงาน
-
การบรรยายพิเศษ
-
“จริยธรรมการใช้ AI กับงานวิจัยและวิชาการ” โดย ศ.นพ.ยง ภู่วรวรรณ
-
“จริยธรรมการวิจัยในการใช้ AI ในมิติสาขาวิชาการและการบูรณาการศาสตร์” โดย ศ.กิตติคุณ นพ.สุทธิพร จิตต์มิตรภาพ
-
-
การเสวนา
-
หัวข้อ “AI Platform และการพิจารณาใช้ในงานวิจัยตามมาตรฐานและจริยธรรม” โดย ศ.นพ.ยง ภู่วรวรรณ, ศ.ดร.ไพศาล กิตติศุภกร, ศ.ดร.สุภา หารหนองบัว, ศ.ดร.ปังปอนด์ รักอำนวยกิจ และ ศ.ดร.ณัฐดนัย หาญการสุจริต
-
-
การประชุมกลุ่มย่อย 5 สาขา
-
วิทยาศาสตร์การแพทย์และสาธารณสุข
-
วิศวกรรมศาสตร์
-
วิทยาศาสตร์ธรรมชาติ
-
สังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์
-
เกษตรศาสตร์
-
การประชุม “Thailand Forum on Ethical Implications of AI in Research” ครั้งนี้ นับเป็นเวทีสำคัญในการกำหนดทิศทางการใช้ AI อย่างมีจริยธรรม เพื่อสร้างความน่าเชื่อถือและโปร่งใสในระบบวิจัยไทย ยกระดับสู่มาตรฐานสากล และวางรากฐานรองรับการใช้เทคโนโลยี AI อย่างยั่งยืนในอนาคต
