NRCT Talk เปิดเวทีเจาะลึก “ฝุ่นมาจากไหน” ด้วยวิทยาศาสตร์ วิจัย และนวัตกรรมเพื่อแก้ปัญหา PM2.5
เปิดเวที NRCT Talk ตอบปัญหา “ฝุ่นมาจากไหน วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม มีคำตอบ”
22 มกราคม 2568 – สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ภายใต้กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม จัดเวทีแถลงข่าว NRCT Talk ในหัวข้อ “ฝุ่นมาจากไหน วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม มีคำตอบ” โดยมี ดร.วิภารัตน์ ดีอ่อง ผู้อำนวยการสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ เป็นประธานเปิดงาน พร้อมด้วยผู้เชี่ยวชาญจากหลากหลายสาขา เช่น ดร.วิจารย์ สิมาฉายา ผู้อำนวยการสถาบันสิ่งแวดล้อมไทย และประธานกรรมการกำกับและติดตาม การพัฒนาศูนย์รวมผู้เชี่ยวชาญ และศูนย์กลางด้านความรู้ด้านมลพิษทางอากาศและภูมิอากาศ และ ดร.สุพัฒน์ หวังวงศ์วัฒนา ผู้อำนวยการศูนย์รวมผู้เชี่ยวชาญด้านมลพิษอากาศและภูมิอากาศ (HTAPC) รวมถึง คุณจรูญ เลาหเลิศชัย อดีตผู้อำนวยการศูนย์อุตุนิยมวิทยาภาคเหนือ กรมอุตุนิยมวิทยา มาร่วมแลกเปลี่ยนมุมมองและข้อมูลสำคัญ ณ ศูนย์สารสนเทศกลางด้านวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม อาคาร วช. 8
PM2.5: วิกฤตฝุ่นที่ต้องเร่งแก้ไขด้วยข้อมูลวิทยาศาสตร์
ดร.วิภารัตน์ กล่าวถึงความสำคัญของการนำงานวิจัยและนวัตกรรมมาใช้แก้ไขปัญหาสิ่งแวดล้อม โดยเฉพาะสถานการณ์ฝุ่นละออง PM2.5 ที่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพประชาชนในหลายพื้นที่ เช่น ภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคกลาง ซึ่งมีค่าฝุ่นในระดับอันตราย (สีแดง) กิจกรรม NRCT Talk ครั้งนี้มุ่งเน้นการให้ความรู้เกี่ยวกับแหล่งกำเนิดของฝุ่น PM2.5 และปัจจัยที่ส่งผลต่อการแพร่กระจาย โดยใช้ข้อมูลจาก "ศูนย์รวมผู้เชี่ยวชาญด้านมลพิษอากาศและภูมิอากาศ (HTAPC)" ภายใต้แผนการพัฒนาศูนย์กลางความรู้และกำลังคนระดับสูง
แหล่งกำเนิดฝุ่น PM2.5 และปัจจัยสำคัญ
ดร.สุพัฒน์ หวังวงศ์วัฒนา เปิดเผยว่า จากงานวิจัยพบว่า แหล่งกำเนิด PM2.5 มาจากหลายปัจจัย เช่น
1. การเผาในที่โล่ง และการจราจรที่หนาแน่น
2. สภาพภูมิอากาศ เช่น ลม ความกดอากาศ และการกลับตัวของอุณหภูมิ (Inversion Temperature) ที่ทำให้ฝุ่นสะสมในช่วงกลางคืน
3. ลักษณะภูมิประเทศ เช่น กรุงเทพฯ ที่มักพบค่าฝุ่นสูงในช่วงเช้าจากการเผาและสภาพอากาศปิด
การศึกษาปัจจัยเหล่านี้ช่วยให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องสามารถออกแบบมาตรการควบคุมแหล่งกำเนิดฝุ่นได้อย่างแม่นยำ เช่น การปรับปรุงข้อมูลพยากรณ์อากาศจากกรมอุตุนิยมวิทยา เพื่อใช้ในการเฝ้าระวังและกำหนดนโยบายลดฝุ่น PM2.5
ข้อมูลอุตุนิยมวิทยา: เครื่องมือสำคัญในการแก้ปัญหาฝุ่น
คุณจรูญ เลาหเลิศชัย อธิบายเพิ่มเติมเกี่ยวกับผลกระทบจาก “ความเสถียรของชั้นบรรยากาศ” ซึ่งส่งผลต่อการแพร่กระจายฝุ่นในช่วงฤดูหนาวที่เกิดปรากฏการณ์อุณหภูมิผกผัน (Inversion Temperature) ทำให้อากาศใกล้พื้นผิวดินเย็นและนิ่ง ฝุ่นจึงสะสมในพื้นที่ ความรู้เหล่านี้เป็นข้อมูลสำคัญในการคาดการณ์และวางแผนจัดการฝุ่น PM2.5
สู่การแก้ปัญหาฝุ่น PM2.5 ด้วยวิทยาศาสตร์และนวัตกรรม
การจัดเวที NRCT Talk ครั้งนี้ ไม่เพียงแค่ให้ข้อมูลที่ถูกต้องเกี่ยวกับแหล่งกำเนิดและปัจจัยของฝุ่น PM2.5 แต่ยังสะท้อนถึงความสำคัญของการใช้วิทยาศาสตร์ วิจัย และนวัตกรรมในการพัฒนาแนวทางป้องกันและลดผลกระทบจากฝุ่นอย่างยั่งยืน ผู้ที่สนใจสามารถติดตามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่เว็บไซต์ของ สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ
