ไขข้อข้องใจ “COVID-19 SCAN” ชุดตรวจคัดกรองโรคโควิด-19 พัฒนาโดย คณะแพทย์ จุฬาฯ
1. ด้วยสถานการณ์ชุดตรวจที่ไม่เพียงพอ อุปกรณ์ที่คิดค้นขึ้นนี้จะช่วยเหลือ หรือมีการนำไปใช้ผสมผสานกับชุดตรวจแบบเดิมได้อย่างไร /และสามารถวิเคราะห์ตรวจเชื้อกลายพันธุ์ได้หรือไม่
- ชุดตรวจ COVID-19 SCAN ใช้อุปกรณ์ทางวิทยาศาสตร์พื้นฐาน จึงสามารถดำเนินการเป็นหน่วยตรวจเคลื่อนที่ หรือหน่วยตรวจในโรงพยาบาลต่างจังหวัดได้ ซึ่งจะช่วยแบ่งเบาภาระการตรวจด้วยวิธี real-time PCR ที่มีจำนวนเครื่องและน้ำยาอยู่อย่างจำกัด
- ชุดตรวจ COVID-19 SCAN สามารถนำไปใช้แบบผสมผสานกับการตรวจด้วยวิธี real-time PCR ได้ โดยสามารถใช้ชุดตรวจ COVID-19 SCAN ตรวจคัดกรองก่อน หากพบผลบวก สามารถยืนยันผลด้วยวิธี real-time PCR ซึ่งเป็นวิธีมาตรฐาน
- นอกจากสายพันธุ์ดั้งเดิม ปัจจุบันได้ทดสอบชุดตรวจ COVID-19 SCAN กับสายพันธุ์ alpha, beta และ delta แล้ว พบว่าชุดตรวจสามารถให้ผลบวกต่อเชื้อกลายพันธุ์ได้ แต่ผลการตรวจไม่ได้ระบุจำแนกว่าเป็นสายพันธุ์ใด
2. สามารถนำไปตรวจเชิงรุกในคลัสเตอร์เสี่ยงเช่น บ้านพักคนงาน บริษัทต่างๆ ได้หรือไม่
- สามารถทำได้ และเป็นวัตถุประสงค์หลักของการพัฒนาชุดตรวจ เพื่อช่วยส่งเสริมให้มีการตรวจเชิงรุกอย่างแพร่หลายและเข้าถึงได้มากขึ้น นอกจากนี้ยังสามารถนำไปใช้ในการตรวจเป็นประจำ (routine) เพื่อประเมินความเสี่ยงของกลุ่มคนนั้นๆ เช่น บริษัทต่างๆ โรงงาน เป็นต้น
3.กระบวนการตรวจ ตั้งแต่เริ่มต้น/เวลาในการตรวจ
- เริ่มต้นจากการเก็บตัวอย่างน้ำลาย จะมีการบ้วนน้ำลายใส่ลงในน้ำยา lysis buffer เพื่อฆ่าเชื้อไวรัสทันที ทำให้ไม่เสี่ยงต่อการแพร่กระจายเชื้อระหว่างการออกตรวจ และ buffer นี้มีคุณสมบัติในการรักษาสภาพของสารพันธุกรรม จากนั้นสกัดสารพันธุกรรมด้วยน้ำยาสกัดมาตรฐาน และนำมาตรวจด้วยชุดตรวจ COVID-19 SCAN โดยระยะเวลาในการตรวจ ใช้เวลาประมาณ 1.5 - 2 ชั่วโมง ขึ้นกับจำนวนตัวอย่าง
4.ขยายความการตรวจโดยไม่ต้องเจ็บตัว ด้วยการตรวจผ่านน้ำลาย หรือน้ำมูก โดยเฉพาะในกลุ่มเด็กที่ตอนนี้มีการติดอย่างมาก
- การเก็บตัวอย่างน้ำลาย ใช้การบ้วนน้ำลายลงในภาชนะเก็บ เมื่อเทียบกับการ swab ที่อาจมีการระคายเคืองหรืออาการเจ็บขณะถูกเก็บตัวอย่าง การเก็บตัวอย่างน้ำลายนั้นสะดวกกว่า โดยชุดตรวจ COVID-19 SCAN สามารถใช้ได้กับตัวอย่างสารพันธุกรรมที่สกัดจากการ swab หรือจากน้ำลายก็ได้
5.ราคาชุดตรวจถ้าเทียบกับชุดตรวจแบบเก่าจะถูกลงประมาณกี่เปอร์เซ็นต์ /และมีการผลิตตอนนี้อย่างไร
- ชุดตรวจ COVID-19 SCAN มีราคาประมาณ 1,000-1,200 บาท ซึ่งถูกกว่าวิธี real-time PCR ประมาณ 50%
- กำลังการผลิตตอนนี้อยู่ในระดับเล็ก เนื่องจากก่อนการระบาดรอบปัจจุบันยังมีความต้องการใช้งานไม่มาก ขณะนี้ทางบริษัทผู้ผลิตกำลังขยายกำลังการผลิตให้ได้ระดับใหญ่ (หลักหมื่นการทดสอบต่อเดือน)
6.การใช้งานที่ผ่านมา ได้ใช้ที่ไหนบ้าง และความแม่นยำมีมากน้อยขนาดไหน
• หน่วยโรคไต ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาฯ ได้นำชุดตรวจ COVID-19 SCAN ไปใช้ประจำหน่วยโรคไต เพื่อตรวจคัดกรองโรค COVID-19 ในบุคลากรทางการแพทย์ และผู้ป่วยโรคไตก่อนที่จะเข้ารับการฟอกไต (hemodialysis) ในโรงพยาบาลจุฬาฯ
• ศูนย์วิจัยโรคเอดส์ สภากาชาดไทย มีการนำชุดตรวจ COVID-19 SCAN ไปใช้ประจำหน่วย HIV-NAT เพื่อตรวจคัดกรองโรค COVID-19 ในกลุ่มอาสาสมัครผู้ติดเชื้อ HIV หลังจากที่ได้รับการฉีดวัคซีนป้องกันโรค COVID-19 เพื่อประเมินประสิทธิภาพของวัคซีนในผู้ป่วยโรคเอดส์
• กลุ่มงานทันตกรรม โรงพยาบาลสันป่าตอง จังหวัดเชียงใหม่ ได้นำชุดตรวจ COVID-19 SCAN ไปใช้ประจำหน่วยทันตกรรม เพื่อตรวจคัดกรองโรค COVID-19 ในบุคลากรทางการแพทย์ และผู้ป่วยก่อนที่จะเข้ารับการรักษาด้านทันตกรรม
7.คนที่มาตรวจ หรือทีมตรวจจะต้องมีการเตรียมตัวอย่างไรก่อนมาตรวจ
- สามารถเก็บตัวอย่างน้ำลายจากที่บ้าน และนำส่งที่ห้องปฏิบัติการได้ โดยงดดื่มน้ำและอาหารก่อนเก็บตัวอย่าง 30 นาที
8.ถ้าหน่วยงานหรือโรงพยาบาลที่สนใจ สามารถติดต่อหรือขอนำไปใช้ได้อย่างไร
- สามารถติดต่อได้ทาง
ประสานงานการตรวจคัดกรอง คุณสมฤดี 092-247-0019
ประสานงานลูกค้าองค์กร คุณมณีรัตน์ 082-299-6333
อีเมล covid19scan@bkf.co.th
Website http://www.covidscan.tech
เครดิต รูปภาพ https://taejai.com
