แถลงข่าว Elle Men Film Fest (18+)

Passage to the real manhood  

เทศกาลหนังที่จะทำให้คุณเข้าใจโลกมากขึ้น

เซ็กส์ ผู้หญิง ความรุนแรงและความขัดแย้ง อาจฟังดูเป็นเรื่องต้องห้าม แต่จริงๆ แล้วมันต่างวนเวียนอยู่ในชีวิตเราอย่างปฎิเสธไม่ได้ และนี่คือหนัง 6 เรื่อง 6 สไตล์จาก 6 ประเทศ ที่เล่าเรื่องผ่านประเด็นเหล่านี้ได้อย่างน่าสนใจ เตรียมตัวท่องจากเฮลซิงกิถึงกรุงเคียฟ ท่องไปในโลกของผู้ชายไปพร้อมๆ กับเรา เรามั่นใจว่า นี่คือเทศกาลภาพยนตร์ที่ทั้งสร้างแรงบันดาลใจและทำให้คุณเข้าใจชีวิตไปพร้อมๆ กัน  

Introduction

อะไรคือที่มาของหนัง 18+

หากนับเอาว่าอเมริกาเป็นจุดเริ่มต้นของอุตสาหกรรมหนังของโลกใบนี้ การเซ็นเซอร์หรือการออกกฎ ‘ห้ามฉาย’ หนังบางประเภทให้กับคนดูบางกลุ่มนั้นก็เกิดขึ้นมาพร้อมๆ กับอุตสาหกรรมหนังตั้งแต่ทศวรรษที่ 1920

น่าแปลกว่าในยุคแรกการห้ามฉายหนังบางประเภทนั้น ไม่ได้ทำกันอย่างจริงจังเท่ายุคนี้ด้วยซ้ำ ส่วนมากแล้วเป็นการทำกันเองในหมู่สตูดิโอผู้ผลิตหนัง ซึ่งเรียกว่า MPPC (Motion Picture Production Code) ซึ่งก็ยังใช้กันมาจนถึงปัจจุบัน

ทว่าต่อมาก็มีการกำหนดมาตรฐานของห้ามฉายหนังบางประเภทให้กับบางกลุ่มอายุของคนดูเพื่อจำกัดการรับรู้และความเหมาะสมของหนัง ซึ่งในสหรัฐเองปัจจุบันการจัดเรทติ้งเหล่านี้ จะเป็นไปตามกฎหมายของรัฐนั้นๆ อีกทอดหนึ่ง ส่วนประเทศอื่นๆ ก็มีการกำหนดตามแต่สภาวะทางสังคม วัฒนธรรมและทัศนคติทางการเมืองและศาสนาของแต่ละประเทศ เข้มงวดบ้างไม่เข้มงวดบ้างก็ว่ากันไป

สิ่งที่ท้าทายของผู้ออกกฎการห้ามปัจจุบันนี้ก็คือ หนังกลายเป็นทั้งศิลปะเป็นมหรสพแห่งมวลชนอย่างแท้จริง ที่ใครก็สามารถหาความสุขจากมันได้ไม่ว่าจะที่บ้าน ในโรงภาพยนตร์หรือแม้แต่ในแทปเล็ตหรือสมาร์ทโฟน เราก็ยังสามารถหาหนังดูได้  การ‘ห้าม’ ดูหนังอย่างในอดีต จึงกำลังถูกท้าทายด้วยอิสระภาพของการเข้าถึงข้อมูลของผู้ชมด้วยอินเตอร์เน็ต เราก็กล้าพูดว่าการจำกัดคนด้วยเนื้อหา กำลังจะเป็นเรื่องที่ยากมากขึ้น การมองหานิยามและคำอธิบายใหม่ๆ ในโลกของการเผยแพร่หนัง จึงเป็นเรื่องที่ท้าทาย

สำหรับ Elle Men เราหยิบเรื่องนี้มาคุยกันหลายต่อหลายครั้ง ตั้งเราเริ่มทำนิตยสารและเห็นว่าเราอยากมีเทศกาลหนังของตัวเองที่บอกเล่าตัวตนและทัศนคติของเราผ่านหนังที่พวกเราเลือก ที่พวกเราชอบ การเริ่มต้นทำเทศกาลหนังครั้งแรกนี้ จึงเริ่มด้วยการตั้งคำถามที่ว่า ความสำคัญของหนังในชีวิตของผู้ชายคนหนึ่งคืออะไรกันแน่ แล้วเราก็ได้ข้อสรุปว่า หนังนอกเหนือจะให้ความบันเทิงกับเราแล้ว มันยังเป็นคู่มือชั้นดีในการศึกษาชีวิต วัฒนธรรมความเป็นอยู่และความคิดของคนจากทั่วโลก ซึ่งเราอาจไม่ได้มีโอกาสได้เห็นหรือได้เดินทางไปดูด้วยตาตัวเอง หนังจึงเป็นส่วนประกอบหนึ่งที่หล่อหลอมทำให้ผู้ชายคนหนึ่งกลายเป็นผู้ใหญ่เต็มตัวขึ้นมาได้เช่นกัน หนัง 18+ ของเราจึงไม่ได้หมายถึงการเป็นหนังต้องห้ามของใคร แต่เรากำลังหมายถึงว่าหนังพวกนี้จะทำให้เราเติบโตและได้อะไรกลับไปหลังจากที่คุณได้ดูหนังเหล่านี้

ฉะนั้นไม่ว่าคุณจะอายุ 18 ปีหรือ 38 ปี เราเชื่อว่าหนังเหล่านี้จะทำให้คุณเติบโตขึ้นเช่นกัน

From The Commitee

หนังทั้ง 6 เรื่องที่เรานำมาฉายผ่านการคัดสรรมาแล้วจากคณะะกรรมการ 8 คน และนี่คือบางส่วนในความเห็นต่อหนังกว่า 20 เรื่องที่พวกเขาได้ดูและต้องคัดให้เหลือเพียง 6 เรื่องที่ชอบที่สุด  

ยุทธนา บุญอ้อม / นักวิจารณ์หนัง / ครีเอทีฟและผู้บริหาร  

ญาติผมทำโรงหนัง ผมก็เดินเข้าเดินออกดูหนังทุกเรื่องที่ฉาย แต่มีอยู่วันหนึ่งบังเอิญไปดูตอน 4 ทุ่มกว่าๆ แล้วมันเป็นหนังโป๊ นั่นคือครั้งแรกที่ได้ดูเลยนะ อายุไม่น่าเกิน 15 ปี เพิ่งได้เห็นว่าหน้าอกผู้หญิงมันเป็นอย่างไร อวัยวะเพศเป็นอย่างนี้หรือ หลังจากนั้นก็พยายามแอบเข้าไปดูหนังหลัง 4 ทุ่มตลอด (หัวเราะ) แต่หนัง 18+ มันไม่ได้หมายถึงเรื่องเซ็กซ์อย่างเดียว บางเรื่องก็อยู่ในเรต 18+ เพราะฉากแค่ฉากเดียว อย่างเรื่อง White God ซึ่งผมชอบมาก เป็นเรื่องของสุนัขที่ก่อการปฏิวัติมนุษย์ โดยฉากที่ทำให้เรื่องนี้ต้องอยู่ในเรต 18+ มีแค่ฉากเริ่มเรื่องเท่านั้นเอง แต่หนังจะขาดฉากนี้ไม่ได้เลย เรื่องนี้ต้องดูจริงๆ  

จิตต์สิงห์ สมบุญ / แฟชั่นดีไซเนอร์  

หนัง 18+ มันท้าทายคนดู มันเหมือนบางสิ่งคล้ายกำแพงระหว่างเด็กกับผู้ใหญ่ พอได้ดูมัน เข้าใจมัน เราก็ก้าวข้ามไปสู่ความเป็นผู้ใหญ่ หมายถึงมีความคิดที่เติบโตขึ้น เพราะ 18+ ไม่ได้หมายถึงแค่หนังโป๊ แต่ยังหมายถึงหนังที่มีความคิดแบบลุ่มลึก ต้องใช้ความรู้และประสบการณ์ในการใช้ชีวิต เพื่อขบคิดสิ่งต่างๆ ที่หนังต้องการสื่อ   

อย่างหนังที่ผมต้องคัดเพื่อเข้าร่วมเทศกาล มีหนังเรื่องหนึ่งน่าสนใจมาก คือ The Tribe เป็นเรื่องราวของคนพิการหูหนวก แล้วคิดดูสิ ทั้งเรื่องไม่มีเสียงพูดเลย มันน่าสนใจมาก และยิ่งได้ดูก็พบว่าความรุนแรงในโลกของพวกเขา มันน่าสนใจและตื่นเต้น

สรรพาทิตย์ ทวีเจริญ / ครีเอทีฟ

ผู้กำกับฯ หนัง 18+ แบ่งได้ 2 ประเภท ประเภทแรกจะเป็นทำตามใจ ไม่สนใจว่าบทจะเป็นอย่างไร แต่ขอยัดเซ็กซ์ ยัดความรุนแรง หรือยัดภาพโหดๆ เข้าไปก่อน แต่ประเภทที่ 2 จะใช้ภาพโหดๆ ความรุนแรง หรือเซ็กซ์ เพื่อสื่อแนวคิดต่างๆ ที่ซ่อนไว้ ถ้าใครดูแบบผ่านๆ ก็ไม่รู้หรอก ว่าภายใต้ภาพเหล่านั้นมีอะไรแฝงไว้บ้าง

สำหรับเทศกาลนี้ The Tribe หนังที่ไม่มีไดอะล็อก ไม่มีซับไตเติ้ล แต่เราสามารถเข้าใจได้ทั้งเรื่อง มันเหมือนผมเห็น UFO เรื่องนี้เป็นเรื่องของโรงเรียนคนหูหนวก แล้วมีแก๊งค้าหญิง ค้ายา มีเรื่องราวความรุนแรงอยู่ในนั้น ตอนต้นเรื่องผมดูไปลุ้นไปว่าจะมีเสียงพูดตอนไหน แต่พอหนังดำเนินเรื่องไปเรื่อยๆ ผมก็ถูกดึงดูดด้วยวิธีการเล่าเรื่องและบทหนัง

เป็นเอก รัตนเรือง / ผู้กำกับภาพยนตร์

หนัง 18+ มันก็เหมือนพวกเหล้า บุหรี่ หรืออะไรก็ตามที่เขาตั้งให้มันเป็นของสำหรับผู้ใหญ่ ดังนั้น หลายคนเลยคิดว่าการดูหนัง 18+ คือการก้าวเข้าสู้ความเป็นผู้ใหญ่ แต่สำหรับผมที่ผมคิดจริงๆ ว่าผมได้เป็นผู้ใหญ่คือการเสียพรหมจรรย์และการขี่มอเตอร์ไซค์

ส่วนหนังที่ผมได้ดูเพื่อจะคัดมาฉายในเทศกาลคราวนี้ แล้วน่าสนใจ คือเรื่อง The Salt of the Earth เป็นหนังสารคดีตามติดชีวิตของช่างภาพชาวบราซิล ที่เน้นการถ่ายภาพสังคมในแง่มุมต่างๆ การได้ดูเบื้องหลังของภาพเหล่านั้นมันดีมาก มันทำให้เราได้ตระหนักถึงความเป็นคน ความเป็นชีวิต เป็นอีกเรื่องที่น่าสนใจ

ก้อง ฤทธิ์ดี / Journalist / นักวิจารณ์ภาพยนตร์

ผมเห็นด้วยกับการจัดเรตติ้งนะ แต่ปัญหาของประเทศนี้คือ จัดเรตติ้งแล้วยังมีการเซ็นเซอร์อีก แล้วคุณจะจัดเรตติ้งทำไม ในเมื่อคนอายุ 50 ที่คุณคิดว่ามีวัยวุฒิในการดูหนัง 18+ ก็ยังไม่สามารถดูฉากหนังที่มีปืนจ่อหัว หรือภาพหน้าอกผู้หญิงได้ ดังนั้น ถ้าจะจัดเรตติ้งต้องไม่มีการเซ็นเซอร์ครับ

ผมว่าเรื่อง Nymphomaniac ของ Lars von Trier ก็ดี เป็นเรื่องของผู้หญิงติดเซ็กส์ และการผจญภัยวุ่นวายของเธอ เป็นหนังที่ดาร์กดี และโหดในแง่ของการเล่นอารมณ์ นอกจากนี้ ยังทำให้ได้คิดเยอะในเรื่องของเพศว่ามันส่งผลกระทบในเรื่องจิตใจหรือชะตาชีวิตของคนได้อย่างไร มีอีกเรื่องหนึ่งคือเรื่อง The Tribe เป็นเรื่องราวของโรงเรียนคนใบ้ มีเรื่องราวความรุนแรงรวมถึงเรื่องเพศด้วย เรื่องนี้อาจดูตั้งใจโหดไปนิดหนึ่ง แต่ในแง่ความแปลกใหม่ในการนำเสนอนั้น น่าสนใจทีเดียว

นรินทร์ ผลานุรักษา / บรรณาธิการบริหาร นิตยสาร Elle Men

ถ้าถามผมว่าหนังที่อยู่ในงานนี้เป็นหนังมันส์หยดหรือเปล่า ผมอาจไม่สามารถตอบได้ แต่ถ้าถามว่าหนังที่อยู่ในเทศกาลนี้มี ‘อะไร’ ให้คนดูหรือเปล่า ผมตอบได้ทันทีว่ามี เพราะเป็นหนัง 18+ ที่มีเนื้อหาและความคิดที่หลากหลาย แตกต่างกันไป บางเรื่องอาจสนุกสำหรับคนกลุ่มหนึ่ง แต่อาจไม่สนุกสำหรับอีกกลุ่ม แต่รับรองได้ว่าถ้าได้ดู ‘หนัง 18+’ เหล่านี้จะให้สิ่งที่มากกว่าเซ็กส์และความรุนแรงอย่างแน่นอน

หนังที่ผมอยากให้ลองชมคือเรื่อง The Tribe เป็นหนังที่ไม่มีเสียงพูด แต่สามารถดึงให้คนดูเข้าไปอยู่ในหนังได้ และการที่ตัวละครเป็นคนพิการหูหนวกนี่เอง ทำให้เรื่องราวที่เกิดขึ้นในหนังเป็นผลมาจากบริบทของโลกเงียบ เป็นหนังอีกเรื่องที่บอกได้เลยว่าต้องดู

เอกศาสตร์ สรรพช่าง / Executive Editor นิตยสาร Elle Men  

พูดถึง 18+ แน่นอนเรามักคิดถึง โมเมนต์หรือเหตุการณ์อะไรสักอย่างที่สามารถพิสูจน์เรากับเพื่อนๆ ได้ว่า เราโตแล้วและทำอะไรบางอย่างได้เหมือนผู้ใหญ่ โมเมนต์ของผมต่อเรื่องของการเป็นผู้ใหญ่ น่าจะเป็นตอนที่เราได้ทำอะไรที่ผู้ใหญ่ห้ามและได้ดูอะไรที่ผู้ใหญ่ไม่ค่อยชอบ ซึ่งมันไม่ใช่เรื่องดีนัก แต่เป็นประสบการณ์ที่ดีกับชีวิต

สำหรับเทศกาลนี้มีหนังหลายเรื่องที่น่าสนใจมาก จริงๆ ทุกเรื่องเปิดโลกทัศน์ของผมมากๆ อย่างเรื่อง Armi Alive!  หนังจากฟินแลนด์ เป็นหนังที่เล่าเรื่องผู้สร้างแบรนด์มาริเมกโกะ อาจฟังดูว่ามันเป็น 18+ ตรงไหน แต่หนังเล่าเรื่องได้น่าสนใจ เพราะเล่าผ่านการทำงานหลังเวทีของคณะละครเวทีที่ต้อง ทั้งเล่า ทั้งตีความและสะท้อนตัวตนของดีไซเนอร์คนนี้ซึ่งชีวิตเธอหดหู่กว่าสีสันบนเสื้อผ้าของเธอมาก     

นครินทร์ วนกิจไพบูลย์ / บรรณาธิการบทความนิตยสาร Elle Men

ผมได้ดูหนัง 18+ ครั้งแรกตอนเรียน ม.3-4 สมัยนั้นยังไม่มีคำว่า ‘18+’ ด้วยซ้ำ และหนังที่ว่านั่นก็คือหนังโป๊ ตอนนั้นใช้การรวมเงินกับเพื่อนซื้อแผ่นซีดีแล้วแบ่งกันดู บางทีกว่าจะวนมาถึงผม แผ่นก็เป็นรอยดูแล้วภาพกระตุก ซึ่งสำหรับเด็กนักเรียนอย่างเรา การได้ดูหนัง 18+ เป็นเรื่องที่น่าตื่นเต้น และถือว่าได้ก้าวเข้าไปสู่ความเป็นผู้ใหญ่อีกก้าวหนึ่ง

ส่วนหนังที่ผมชอบมาก เพราะอยากดูมานานแล้วคือเรื่อง Nymphomaniac โดย Lars von Trier ทั้ง Volume I และ Volume II เขาจะทำหนักหดหู่มาก ด่ำดิ่งแบบสุดๆ พอรู้ว่าเขามาทำหนังเกี่ยวกับเซ็กซ์ มันเลยน่าสนใจ แล้วหนังก็ทำออกมาได้ดี เพราะตัวหนังไม่ได้ตัดสินคนติดเซ็กซ์ว่าเป็นเรื่องไม่ดีหรือเลวร้าย ตัวหนังจะปล่อยให้คนดูคิดเอง

Elle Men Film Festival (18+) 2015 Program // 24 – 30 September 2015, Quartier Cineart: The EmQuartier

24 Thursday September 2015	25 Friday September 2015	26 Saturday September 2015	27 Sunday September 2015	28 Monday September 2015	29 Tuesday September 2015	30 Wednesday September 2015
Quartier Cineart 7 19:30 White God Hungary, 2014, 121min Genre: Drama Language: Hungarian, English English, Thai Subtitle	Quartier Cineart 7 19:30 The Tribe Ukraine, 2014, 130min Genre: Crime, Drama Language: Sign Language No Subtitle ** Not allow audience under 20 year-old to see this movie	Quartier Cineart 7 15:00 The Salt Of The Earth France, 2014, 110min Genre: Documentary Language: French, Portuguese, English English, Thai Subtitle	Quartier Cineart 7 15:00 White God Hungary, 2014, 121min Genre: Drama Language: Hungarian, English English, Thai Subtitle	Quartier Cineart 7 19:00 The Salt Of The Earth France, 2014, 110min Genre: Documentary Language: French, Portuguese, English English, Thai Subtitle	Quartier Cineart 7 19:30 Nymphomaniac Volume II Denmark, 2013, 180min Genre: Drama Language: English Thai Subtitle ** Not allow audience under 20 year-old to see this movie.	Quartier Cineart 7 19:00 Armi Alive! Finland, 2015, 84min Genre: Bio, Drama Language: Finnish English, Thai Subtitle
		Quartier Cineart 7 17:30 The Tribe Ukraine, 2014, 130min Genre: Crime, Drama Language: Sign Language No Subtitle ** Not allow audience under 20 year-old to see this movie	Quartier Cineart 7 17:30 Nymphomaniac Volume I Denmark, 2013, 145min Genre: Drama Language: English Thai Subtitle ** Not allow audience under 20 year-old to see this movie.	Quartier Cineart 7 21:00 Nymphomaniac Volume I Denmark, 2013, 145min Genre: Drama Language: English Thai Subtitle ** Not allow audience under 20 year-old to see this movie.		Quartier Cineart 7 21:00 White God Hungary, 2014, 121min Genre: Drama Language: Hungarian, English English, Thai Subtitle
		Quartier Cineart 7 20:00 Armi Alive! Finland, 2015, 84min Genre: Bio, Drama Language: Finnish English, Thai Subtitle	Quartier Cineart 7 20:00 Nymphomaniac Volume II Denmark, 2013, 180min Genre: Drama Language: English Thai Subtitle ** Not allow audience under 20 year-old to see this movie.